Datum plaatsing: 04 maa 2022
De slimste
Door: Hans Raadgever: Meneer “Worst” kon het ook niet helpen, zijn vader heette ook al zo, dus vanaf zijn geboorte weet hij niet beter. Wat ik van hem leerde was zijn vaste uitspraak: “als ze eens wisten hoe dom ze waren, dan wisten ze tenminste nog iets”. Worst had geen hoge pet op van de kennis van zijn medewerkers. Maar ja, die hadden daar lak aan en zeiden op hun beurt “het zal me een worst wezen”. En zo bleef een goed evenwicht tussen baas en knecht bestaan. Tenslotte had je elkaar nodig om een boterham “met” te verdienen. De één met twee plakjes worst, de ander een enkel plakje, dat wel. Onderscheid moest er zijn, zo zat de wereld toen in elkaar. Maar nu, zo’n 50 jaar later, als we inmiddels al het domme werk hebben geautomatiseerd lijkt daar verandering in te komen. Inmiddels kan onze telefoon hoofdrekenen, alle telefoonnummers onthouden, de briefkaart vervangen en internet al onze vragen ter plekke beantwoorden, dan staat nu de intelligente robot voor de deur. Op zijn kinderschoenen, dat wel. Maar iedereen weet wat een mensje op zijn kinderschoenen betekent. Nadat het als baby eerst zijn ouders dagen nachtrust heeft ontnomen en klaar is voor de schattige schoentjes van oma om daarmee de kunst van het rechtop lopen onder de knie te krijgen, voelt het zich al snel verheven boven alle levende viervoeters en krijgt een willetje die ouders soms tot wanhoop brengen, zodanig dat ze spijt hebben van de gesausde muren, omdat je achter behang nog wel eens iets kunt plakken.
De intelligente robot zal niet anders doen. Eerst ons slapeloze nachten bezorgen en vervolgens een willetje krijgen. Zeker als de onsterfelijke robot intelligenter blijkt dan veel van ons stervelingen. Want de robot zal goed kunnen communiceren, kunnen praten, schrijven en problemen oplossen. De biologische ouders van de robot, de ontwikkelaars, schatten in dat de kunstmatige intelligentie rond 2030 de gemiddelde menselijke intelligentie al zal evenaren. Robots zullen bovendien al doende zichzelf ontwikkelen en op termijn slimmer worden dan “de slimste mens” van nu. De robot zal uiteindelijk in staat zijn de wereld fysiek te veranderen. Dan hebben we voor het eerst te maken met een rationele macht die slimmer is dan de mens. Maar, u en ik blijven de adoptieouders waar kunstmatige intelligentie het van moet hebben. De veel gehoorde opmerking “dat de computer een fout gemaakt heeft” zal dan ook nooit opgaan.
Landsbestuur
Wat zou het mooi zijn als het landsbestuur, zowel leden van vak K als Eerste- en Tweede kamerleden zouden kunnen samenwerken met intelligente robots. Ben er van overtuigd dat problemen als: het Gronings gas, de toeslagen-affaire, de Spaartaks-misère en de BTW verlaging op groenten, om maar een paar problemen te noemen, rationeel oplosbaar blijken te zijn. Mogelijk waren de problemen zelfs nooit ontstaan. Maar de starre belasting computers zijn kennelijk zo door de mens ingesteld dat zij belastingplichtigen alleen maar geld kunnen afnemen. Over teruggave mogelijkheden bij voortschrijdend inzicht of foute interpretatie is kennelijk door onze bestuurders nooit goed nagedacht. Het kwartje van Kok is daar nog steeds een beeldend voorbeeld van. Overigens, zijn digitale kennis was ook niet om naar huis te schrijven. Moet nog vaak denken aan de uitspraak van meneer Worst: “als ze eens wisten hoe dom ze waren, dan wisten ze tenminste nog iets”.